هفتهٔ نوبل به اتمام رسید و جایزهٔ ۲۰۲۵ در رشتهٔ پزشکی/فیزیولوژی به مری برانکو (Institute for Systems Biology)، فرد رمزدل (Sonoma Biotherapeutics) و شیمون ساکاگوچی (دانشگاه اوساکا) اهدا شد.
آن ها به خاطر کار خود در اواخر دههٔ ۱۹۹۰ و اوایل ۲۰۰۰ شناخته میشوند که منجر به کشف سلول هایی به نام سلول های T تنظیمکننده شد، که امروزه اغلب با نام «T-reg» شناخته میشوند.
اما این سلول ها چه هستند و چرا کشفشان شایستهٔ نوبل است؟
سیستم ایمنی فوقالعاده پیچیده است و فهم ما از آن همیشه در حال تحول بوده است. پیش از کار این پژوهشگران، تصور میشد که تنها مکانیسم اصلی تحمل ایمنی بدن (immune tolerance) مربوط به تیموس است، جایی که سلول های T خود واکنشگر نابود میشوند و فقط سلول های سالم وارد جریان خون میشوند.
اما مشخص شد که برخی از سلول های خود واکنشگر همچنان در جریان خون وجود دارند و بنابراین ممکن است نیاز به یک مکانیزم سرکوب محیطی (peripheral suppression) باشد.
در دههٔ ۱۹۷۰، ایدهٔ «سلول های T سرکوبگر» محبوبیت پیدا کرد اما بعد ها مشخص شد بسیاری از فرضیات اولیه درست نبودند. تنها در اواخر دههٔ ۱۹۸۰ و دههٔ ۱۹۹۰ بود که ساکاگوچی و همکارانش توانستند زیر مجموعهای واقعی از سلول های T (CD4+CD25+) را شناسایی کنند که در تنظیم خود ایمنی نقش داشتند.
نقش برانکو و رمزدل
برانکو و رمزدل، هنگامی که در شرکت Celltech با هم کار میکردند، با تلاش فراوان توانستند جهش خاصی در یک نژاد موش که به مشکلات شدید خود ایمنی مبتلا بود، شناسایی کنند. این جهش مربوط به ژن Foxp3 بود و آن ها نشان دادند که این ژن مسئول عملکرد سلول های T تنظیمکننده است.
کمی بعد، گروه ساکاگوچی و سایر پژوهشگران نشان دادند که ژن Foxp3 برای عملکرد سلول های T تنظیم کننده انسان نیز حیاتی است. همهٔ شواهد با هم تطابق داشتند و داستان علمی بسیار محکمی شکل گرفت.
اهمیت کشف T-reg
این کشف نشان داد که تحمل ایمنی بدن تنها به تیموس محدود نمیشود؛ سلول های T تنظیمکننده در جریان خون و محیط های پیرامونی نیز فعالیت میکنند. طی ۲۰ سال اخیر مشخص شده که این سلول ها نقش های متعددی در بیماری های خودایمنی، تنظیم التهاب، تعامل با میکروبیوم و حتی ایمونوتراپی سرطان دارند.
کمیتهٔ نوبل اشاره کرده که بیش از ۲۰۰ کارآزمایی بالینی در حال انجام است که فعالیت سلول های T تنظیمکننده را مورد بررسی قرار میدهد و هنوز بسیاری از سوالات باز باقی مانده است.