شتابدهندهها یا Accelerators موسساتیاند که از استارتاپها در یک دوره زمانی مشخص حمایت میکنند. در واقع شتابدهندهها مانند مدرسههایی برای استارتاپها هستند که به آنها از طریق آموزش و مشاوره (به صورت فشرده) کمک میکنند و تا حد زیادی باعث تسریع روند توسعهشان میشوند. معمولا شتابدهندهها با سرمایهگذاری اولیه روی یک کسبوکار نوپا درصدی از مالکیت آنها را در اختیار میگیرند و در مقابل تلاش میکنند تا این کسبوکارها به شرایط پایدار و سوددهی برسند.
استارتاپها در یک شتابدهنده چه مراحلی را طی میکنند؟
مراحل دوره شتابدهی
معمولا هر استارتاپ در یک شتابدهنده ۳ مرحله را طی میکند که در ادامه هر یک از مراحل را توضیح میدهیم.
۱- مرحله پیششتابدهی
در این مرحله تیم استارتاپی با تغییرات زیادی همراه است و حتی ممکن است ایده آن نیز دستخوش تغییر شود. مرحله پیششتابدهی عموما در یک بازه زمانی ۳ ماهه اتفاق میافتد و استارتاپ در محل شتابدهنده مستقر میشود. هدف این مرحله ارزیابی سلیقه مشتریان و ظرفیت تیم استارتاپی است، در واقع استارتاپ باید تلاش کند شرایطش را با بازار تطبیق دهد و ایراداتش را برطرف کند.
۲- مرحله شتابدهی
در این مرحله که معمولا بین ۶ تا ۹ ماه زمان میبرد شتابدهنده به طور جدیتر باید خدمات زیرساختی مورد نیاز استارتاپ را فراهم کند. همچنین سرمایه اولیه به آنها تزریق میشود و نیازهایی مانند خدمات مشاورهای و حقوقی، توسعه بازار، کنترل پروژه و فرآیندها و… مورد توجه شتابدهنده و استارتاپ قرار میگیرد.
۳- مرحله پساشتابدهی
اگرچه در این مرحله استارتاپ به قدر کافی قدرتمند است اما هنوز برای ادامه حیات خود نیاز به کمکهای یک شتابدهنده دارد. فرآیند جذب سرمایهگذار و افزایش فروش در مرحله پساشتابدهی برگزار میشود و شتابدهندهها تلاش میکنند تا با ارائه راهکارهایی بازدهی استارتاپها را بیشتر و ایرادهای موجود در کار را برطرف کنند.
شتابدهندهها چه مزایایی برای استارتاپها دارند؟
یک استارتاپ در هر مرحلهای که باشد دوست دارد هر چه زودتر به اهداف خود برسد و این دقیقا همان چیزی است که یک شتابدهنده به او میدهد، یعنی رشد سریع. در ادامه مزایای شتابدهندهها را بررسی میکنیم.
- افزایش سرعت پیشرفت
با عضویت در یک شتابدهنده در واقع یک متخصص در طراحی مدل کسبوکار، نمونهسازی، بازاریابی و… کنارتان دارید. این متخصص یا مربی به شما میگوید که منابع خود را کجا و چگونه به بهترین شکل تخصیص دهید تا در کمترین زمان به بیشترین سوددهی برسید.
- رشد شبکه ارتباطی
کارآفرینان برای رشد کسبوکار خود باید رقیبان، مشتریان، کارمندان و سایر بازیگران حوزه فعالیت خود را پیدا کنند. وجود فرصتی برای همصحبتی با افرادی که موقعیتها و چالشهای مشابهی را تجربه کردهاند برای هر کارآفرینی جذاب و مفید است.
- جلب توجه سرمایهگذار
معمولا سرمایهگذاران به امید کشف یک نوآوری جدید و بزرگ به سمت شتابدهندهها کشیده میشوند. علاوهبر این شتابدهندهها سعی میکنند با شناسایی سرمایهگذاران ریسکپذیر و معرفی آنها به استارتاپها امکان جذب سرمایه را برای تیمهایی که در مراحل رشد هستند فراهم کنند.
نقش شتابدهنده در جذب سرمایه
- کاهش هزینهها و مزایای منحصربهفرد
بسیاری از شتابدهندهها فضای اداری را به عنوان بخشی از خدمات خود در نظر میگیرند. بنابراین شتابدهندهها برای استارتاپهایی که بودجه لازم برای اجاره دفتر را ندارند یک فرصت عالی است. همچنین برخی از شتابدهندهها دفاتر و آزمایشگاههای خصوصی هم دارند که مجموع این خدمات باعث کاهش هزینههای سربار میشود.
- پرهیز از اشتباهات پرهزینه
آمارها نشان میدهد استارتاپهایی که از برنامههای شتابدهی یک شتابدهنده استفاده میکنند ۲۳ درصد نرخ بقای بیشتری نسبت به سایر استارتاپهای مشابه دارند. همانطور که اشاره شد افراد متخصص و باتجربه در شتابدهندهها به استارتاپها کمک میکنند تا بهترین عملکرد را داشته باشند.
آیا شتابدهندهها معایب هم دارند؟
اگرچه شتابدهندهها مزایای مختلفی برای استارتاپها دارند اما نباید از تهدیدهایی که ممکن است برای آنها به وجود بیاورد غافل شد. در ادامه به چند معایب شتابدهندهها اشاره میکنیم.
- ایجاد شبکه ارتباطی نامناسب
در هنگام انتخاب یک شتابدهنده باید به خوبی تحقیق کنید که آن شتابدهنده شما را به شبکهای متناسب با کسبوکار و نیازتان متصل کند. ممکن است بسیاری از شتابدهندهها ارزش افزودهای برای شما و استارتاپتان نداشته باشد.
- تخصیص سهام غیرمنطقی
اغلب شتابدهندهها خدمات خود را در ازای دریافت ۵ تا ۱۰ درصد از سهام استارتاپ ارائه میکنند. بنابراین در هنگام عقد قرارداد با شتابدهندهها باید به میزان سهامی که از استارتاپتان از دست میدهید توجه داشته باشید زیرا این موضوع مهمی برای کسبوکارتان است.
- انتظارات بیش از حد
یکی از بزرگترین نقاط ضعف شتابدهندهها فشار بیش از حدی است که به استارتاپها برای رشد سریع وارد میکنند. شتابدهندهها معمولا یک جدول زمانی و انتظارات مشخصی برای آنچه استارتاپها باید در طول دوره شتابدهی به دست بیاورند، دارند که میتواند استرس زیادی را به بنیانگذاران وارد کند.
چه تیمهایی شانس بیشتری برای پذیرفته شدن در شتابدهندهها دارند؟
- نقش تیم در جذب سرمایه
تمام شتابدهندههای دنیا تنها ۱ تا ۳ درصد از هزاران کارآفرینی که هر سال به آنها مراجعه میکنند را میپذیرند. بنابراین برای اینکه شانس بیشتری برای پذیرفته شدن داشته باشید توجه به نکات زیر حائز اهمیت است.
- یک تیم قوی داشته باشید
شتابدهندهها فقط دنبال استارتاپهایی که ایده، محصول یا خدمات خوب دارند نیستند، برای آنها داشتن یک تیم خوب با مهارتهای لازم اولویت بیشتری دارد. آنها باید مطمئن شوند که استارتاپ شما توانایی عبور از مراحل شتابدهی را دارد و عبور از این مراحل با یک تیم خوب امکانپذیر است.
- یک مفهوم ارزشمند داشته باشید
اینکه محصول شما هنوز برای عرضه در بازار آماده نباشد طبیعی است اما باید نشان دهید که این محصول همان چیزی است که مردم به آن نیاز دارند. اگر نتوانید این نیاز و ارزشمندی را به شتابدهندهها نشان دهید احتمالا آنها علاقه چندانی به پذیرش شما نخواهند داشت.
- مزیت رقابتی داشته باشید
در توضیح کسبوکار خود به شتابدهندهها باید بتوانید به این سوالات پاسخ دهید: چه چیزی شما را ارزشمند میکند؟ پیشنهادات فروش و ارزش منحصر به فرد شما نسبت به رقبایتان چیست؟
- روحیه یادگیری و پذیرش داشته باشید
فروتنی برای هر کارآفرینی یک دارایی مهم محسوب میشود. شما باید بتوانید در طول جلسات سرمایهگذاری و مشاوره بازخوردهای لازم را به دست بیاورید و با روحیه نقدپذیری خود نسبت به رفع نواقص و ایرادات اقدام کنید.
- اندازه بازار خوبی داشته باشید
شتابدهندهها دنبال رشد زیاد و سریع در صنایع مختلف هستند بنابراین استارتاپها باید نشان دهند که در بلند مدت سهم خوبی از بازار را به دست میآورند.
