شناخت و ارزیابی شرکت های سودده و زیانده در اقتصاد ایران از اهمیتی راهبردی برخوردار است زیرا وضعیت عملکرد این شرکتها نه تنها برای سهام داران و سرمایه گذاران بلکه برای سیاست گذاران و نهاد های ناظر نیز پیامد های مهمی به همراه دارد.
شرکت های سودده با ایجاد ارزش افزوده افزایش سرمایه گذاری و ارتقای سطح اشتغال نقش مؤثری در رشد اقتصادی ایفا می کنند در حالی که شرکت های زیانده می توانند به عنوان نشانه ای از ناکارآمدی مدیریتی مشکلات ساختاری یا محدودیت های محیطی تلقی شوند. بنابراین بررسی همزمان این دو گروه از شرکت ها تصویری جامع از فرصت ها و تهدید های موجود در اقتصاد ملی ترسیم می سازد و مسیر سیاست گذاری و تصمیم گیری را روشن تر میکند.
از منظر فعالان اقتصادی شناخت دقیق شرکت های سودده و زیانده مزایای متعددی دارد. سرمایه گذاران و سهام داران با تحلیل اطلاعات مربوط به این شرکت ها قادر خواهند بود استراتژی های بهینه ای برای تخصیص منابع مالی خود طراحی کنند بانک ها و مؤسسات اعتباری نیز از این داده ها برای ارزیابی ریسک اعتباری و تعیین سطح تسهیلات بهره میبرند در سطح کلان دولت و سیاست گذاران میتوانند با اتکا به نتایج چنین مطالعاتی سیاست های حمایتی یا اصلاحی مناسبی را در حوزه های مختلف صنعتی و مالی تدوین کنند.
علاوه بر این کارآفرینان و فعالان بخش خصوصی می توانند با الگوگیری از تجربیات موفق شرکت های سودده و پرهیز از خطا های رایج در شرکت های زیانده مسیر توسعه پایدار خود را بهینه نمایند.
شرکت ها در این گزارش بر اساس شاخص های متنوع مالی و اقتصادی مورد ارزیابی قرار گرفته اند. مهمترین این شاخص ها شامل سود هر سهم (EPS) به عنوان معیار اصلی سنجش سودآوری بازدهی یک ساله سهام برای نشان دادن تغییرات ارزش بازار نسبت قیمت به سود (P/E) به عنوان شاخص ارزش گذاری و سود نقدی تقسیم شده (DPS) به منظور سنجش سیاست تقسیم سود هستند.
همچنین شاخص هایی نظیر قیمت به ارزش دفتری (P/B) . قیمت به فروش (PS) و قیمت به خالص ارزش دارایی ها (P/NAV) برای ارزیابی دقیق تر ارزش گذاری شرکت ها مورد استفاده قرار گرفته اند. این مجموعه شاخص ها امکان تحلیل جامع عملکرد مالی شرکت ها را فراهم میسازد و نشان میدهد که صرفاً حجم فروش یا میزان سود گزارش شده نمی تواند معیار کافی برای قضاوت درباره پایداری سودآوری شرکت باشد.
گزارش حاضر از چند بخش اصلی تشکیل شده است نخست رتبه بندی ۱۰۰ شرکت سودده برتر ایران ارائه می شود که تصویری روشن از موفق ترین بنگاه های اقتصادی کشور در اختیار قرار می دهد. سپس فهرست ۱۰۰ شرکت پرفروش ایران و مقایسه وضعیت فروش آنها با میزان سودآوری بررسی می گردد.
در بخش بعد وضعیت سوددهی شرکت های پرفروش تحلیل شده و مواردی که با وجود فروش بالا زیانده بوده اند شناسایی می شوند، همچنین فهرست ۱۰۰ شرکت زیانده برتر همراه با شاخص های کلیدی مالی گزارش می شود، تا الگوی ناکامی ها نیز به وضوح مشخص گردد در پایان جمع بندی و توصیه های سیاستی برای سرمایه گذاران مدیران و سیاست گذاران ارائه خواهد شد.
این گزارش علاوه بر رویکرد ،کمی بستری برای تحلیل های کیفی نیز فراهم می آورد. مقایسه میان شرکت های فعال در صنایع مختلف نظیر پتروشیمی ،بانکداری ،سیمان خودروسازی و بیمه، نقاط قوت و ضعف بخش های گوناگون اقتصاد ملی را آشکار می سازد ،همچنین بررسی روند سوددهی و زیان دهی شرکت ها می تواند به شناسایی صنایع پیشران و بحران زا کمک کند از این رو نتایج این مطالعه نه تنها برای فعالان بازار سرمایه، بلکه برای پژوهشگران و سیاست گذاران اقتصادی نیز ارزشمند خواهد بود و می تواند مبنای تصمیم گیری های آتی در جهت ارتقای کارایی بنگاه ها و بهبود محیط کسب و کار قرار گیرد.